woensdag 14 april 2010

Op zoek naar open standaarden

Standaarden, je hebt je nodig. Of niet: er zit er een onder mijn fiets, da's een oude standaard die op zich nog wel werkt, maar waarvan de functie in de praktijk is overgenomen door lantaarnpaal, verkeersbord of "nietje", omdat die in combinatie met een kettingslot aanvullende functionaliteit bieden voor bescherming tegen fietsendieven.

Op de GIS Tech hield Han van Veldhuizen in de AGGN track een bij vlagen hilarisch verhaal over standaarden waar de geo-wereld mee te maken heeft. We hebben in Nederland twee belangrijke lijsten van standaarden.

De eerste is een lijst met standaarden die door het programma Nederland Open In Verbinding (NOIV) gepromoot wordt als het doel van het programma. Hiervoor geldt het "pas toe of leguit" (beter bekend als "comply or explain") principe. Je hebt als overheidsinstantie je aan deze standaarden te houden, en zo niet dan moet je uitleggen waarom. Na dat uitleggen volgt er overigens geen sanctie, en ik zie Peter R. de Vries er ook nog niet 1-2-3 een uitzending aan wijden als je uitleg rammelt.

De tweede bevat in de praktijk veel gebruikte open standaarden. Dat klinkt al wat praktischer, dus eens kijken of ik die lijst ergens kan vinden. Google is my friend, en zie: met hit nummer 1 kom ik op de website van het forum standaardisatie waar een persbericht van 26 mei 2009 zegt dat het College Standaardisatie een lijst met veelgebruikte standaarden heeft samengesteld. Daarnaast is er een lijst gepubliceerd, zo gaat het persbericht door, met standaarden "waarvan nog niet zeker is of zij veelgebruikt zijn". "Beide lijsten zijn gepubliceerd op www.open-standaarden.nl" lees ik. Hé, op die site zit ik toch al? Een hyperlinkje was welkom geweest. Dan maar zoeken op de site zelf: "veelgebruikte open standaarden". Ha, 2 hits! Hmm, hit 1 verwijst naar het persbericht dat ik net heb gelezen. Hit 2 dan? Nee, die verwijst naar een RSS feed waarop ik me kan abonneren, maar niet naar een lijst standaarden. Dan maar eens naar de homepagina (voorpagina?) van Open Standaarden. Kijk nou, daar staat een bericht over deze lijsten.

Inmiddels is op basis van reacties van onder meer LNV en VROM is de lijst met standaarden "waarvan het nog niet zeker is of ze veel gebruikt worden" doorgevlooid. Door vraagtekens bij de praktische haalbaarheid van WFS is die er waarschijnlijk vanaf gevallen, maar vreemd genoeg zijn alle geostandaarden zijn verdwenen van de lijst. Allemaal? Nee, één geostandaard staat er nog wel op: SLD (overigens verkeerd aangeduid als "styles layer descriptor"). Maar WMS (webmapping), WCS (rasterdata), CS-W (catalogs) en GeoDRM (en nauwelijks bekende standaard voor het regelen van toegangsrechten tot geo-services) zijn zoek!

Maakt het uit? De bottleneck in de praktijk is de implementatie in de software en de bruikbaarheid. Gaan we met z'n allen ArcGIS Desktop aan de kant gooien omdat het geen gebruik van SLD ondersteunt? (nee, ook niet in ArcMap 10, zie mijn verzoek aan ESRI). Lijkt me sterk. En je geo-gebruik afhankelijk maken van live WFS-services is qua performance ook geen feest. Daar zou de combinatie van WFS en SLD trouwens wonderen in kunnen verrichten. (Steun dat verzoek op ideas.esri.com!).
Bovendien is het gebruiken van de standarden een middel, het moet geen doel zijn. Als de implementatie meerwaarde biedt gaan de gebruikers vanzelf over. Maar ja, welk doel hebben de softwareleveranciers bij een goede implementatie? Bovendien lopen de standaarden per definitie achter bij de techologische ontwikkeingen, dus je vraagt dan van de softwareleveranciers om hun creatieve ideeën nog niet te implementeren maar te wachten tot er een standaard voor is. Dat lijkt me een hardrem op de innovatie!