maandag 7 april 2014

Alleen ga je sneller, Geosamen kom je verder

Onlangs verscheen de langverwachte opvolger van de geobeleidsnota Gideon: GeoSamen. Het resultaat van samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en onderwijs. Na recentelijke recensies van een boek en van een webservice nu een beschouwing op een beleidsnota. (wellicht ten overvloede: niet vanuit mijn rol als voorzitter van OSGeo,nl, maar als generiek geo-criticus).

"Alleen ga je sneller, samen kom je verder" is een Afrikaanse spreekwoord dat me bij de titel te binnen schiet. Het "samen" in GeoSamen wordt op twee manieren ingevuld: samenwerking binnen de geosector, en samenwerking over de grens van de sector heen, als geo-aanbieders sámen met geo-afnemers.
Waar in Gideon de shareholders, zij die invloed kunnen uitoefenen op waar het met geo naar toe gaat (de verschillende leden van de geosector) centraal stonden worden in GeoSamen ook de stakeholders in beeld gebracht; dus óók de partijen die zelf niet aan de geo-knoppen draaien, maar wel (positieve of negatieve) invloed ondervinden van de koers die het Nederlandse geo-schip hanteert. Op de eerste bladzijden krijg ik het idee dat GeoSamen zich niet alleen richt tot de geosector, maar ook op die stakeholders. Na het lezen van de volledige 19 pagina's twijfel ik er toch weer aan of die laatste groep ook tot de doelgroep behoort. Wellicht wil GeoSamen alleen de wake-up call maken dat er een buitenwereld ís?
Ik had het "samen" nog wel breder ingevuld willen zien: samen met andere (niet-geo) data- en modellenaanbieders. Samen met andere innovatieve toepassers, met name de creatieve sector. Samen met collega's uit andere EU-landen. Die doen immers ook aan Inspire. Samen met burgers (de participatiesamenleving!). Dat wordt echt te weinig aangestipt.

De term locatie-informatie wordt en passant geïntroduceerd. U en ik hebben vast wel een idee bij wat dat is, locatie-informatie, maar het had van mij expliciet mogen worden benoemd. Is het alle informatie met een ruimtelijke component (zeg maar: 96,8% van alle informatie),  is het alleen die ruimtelijke component, of is locatie-informatie de grondplaat (postcodegebieden, buurtcodes, hectometrering, BAG-adressen) die het koppelen van informatie tot een peuleschil maakt.
Niet alleen voor de buitenwereld is de overstap van de term geo-informatie naar locatie-informatie wat verwarrend. Is dit nu hetzelfde? Waarom worden dan die twee termen in GeoSamen door elkaar gebruikt. Of is er verschil? Maar wat is dat dan?


De taakverdeling  tussen de drie partijen (overheid, bedrijfsleven,  is me nog niet geheel duidelijk, want de overheid moet een basisinfrastructuur neerzetten, het bedrijfsleven moet zorgen voor innovatieve producten en de wetenschap moet technische grenzen verleggen, maar de recente commotie rond de niet geheel geslaagde update van de standaard BRT-kaartondergrond die PDOK serveert leert dat we juist behoefte hebben aan een innovatieve, grensverleggende basisinfrastructuur. Willen we naar Mars, dan gáán we naar Mars! (om wijlen FNV voorman Herman Bode maar eens te parafraseren). Zeker als we "geo" ook als exportproduct positioneren.
"Nederland vormt in meerdere opzichten een geschikte proeftuin voor het uitproberen van nieuwe op locatie-informatie gebaseerde concepten, zoals bijvoorbeeld smart cities.", lees ik in hoofdstuk 2. Ik zeg niet dat het niet zo is, maar ik ben wel benieuwd waarom juist Nederland een goede proeftuin is. GeoSamen noemt die "meerdere opzichten" nu helemaal niet. Is hier een alinea weggevallen?
De context waarin dit wordt genoemd is namelijk heel belangrijk: geo-informatie wordt hier als exportproduct gepositioneerd. Overigens zowel als kennisproduct als product-product, zonder dat met name van die laatste duidelijk wordt wat dat product dan is. cartografie in de traditie van Blaeu? Navigatiekastjes voor op het dashboard van de auto? De gegevenscatalogus van de BGT?

In de governance (besturing) krijgt een topteam bestaande uit de voorzitters van respectievelijke het GI-beraad (namens de publiek partijen), de branche-organisatie Geo-business en van het NCG een rol toebedeeld. Dat is mooi, maar daarmee blijft het wel weer een geo-aanbod gedreven feestje. Terwijl GeoSamen ook 5 sectoren onderscheidt waarin geo kan scoren: zorg, ruimte&mobiliteit, energie, bouw en water. In  Prince2 termen is het nu net alsof je een stuurgroep samenstelt waarin de suppliers ruimschoots vertegenwoordigd zijn, maar waar voor de users geen plaats aan tafel is geregeld..Eigen volk eerst.  Ik denk dan: heb lef, en zet ook minstens 2 vertegenwoordigers uit die sectoren in dat topteam.Voor mijn part roulerend, maar wel continue die 5 sectoren vertegenwoordigend.

Samengevat: bijna alle benodigde ingrediënten zitten wel in GeoSamen. Maar voor een document dat richting geeft tot en met 2020 verdient het naar mijn idee nog een verbeterslagje. Misschien kunnen we die op 10 april al maken? Met plezier reis ik die dag naar het GeoFort om de presentatie van GeoSamen bij te wonen. En mocht u een lift vanuit Amsterdam nodig hebben, laat het weten: dan maken we die reis samen!