zondag 18 oktober 2015

Serendipiteit: Op zoek naar het onverwachte in NGR 3.0

Onlangs werd ik benaderd om mee te denken over een nieuwe release van het Nationaal Georegister (NGR). Dat ik mag aanschuiven bij de sessie heb ik waarschijnlijk te danken aan mijn bemoeienis (of: bemoeizucht?) met NGR 1.0 en 2.0. En op deze pagina's komt onze nationale gouden geogids ook nogal eens als onderwerp voorbij.
Vooralsnog zit ik vooral als prototype van een datazoeker in die klankbordgroep. Eigenlijk een beetje vreemd, want beroepsmatig ben ik in mijn huidige baan bij Ordina niet of nauwelijks gebruiker van het NGR. Maar goed, de andere klankbordleden zijn vooral dataprovider,  dus laat mij deze rol maar even spelen (en zoekende lezer: geef mij input!).

Dit voorjaar schreef ik al over hoe een echt nieuwe interface er uit zou kunnen zien. Maar pas afgelopen week snapte ik welk hoger doel zo'n interface ook kan dienen.
Dat hogere doel is serendipiteitWikipedia omschrijft serendipiteit nogal plat als "het vinden van iets onverwachts en bruikbaars terwijl je op zoek bent naar iets totaal anders". Wat mij betreft is voor de zoeker de mindset om open te staan voor iets onverwachts een integraal onderdeel van het begrip serendipiteit.

Wat heeft dat nu met een georegister als het NGR te maken? Welnu: als we als geosector echt willen dat die rijkdom aan (open) geodata die we in dit land hebben, en die voor een flink deel in het NGR staat beschreven ook echt wordt gebruik, dan moet de zoeker ook worden verleid om buiten de gebaande paden te zoeken. Zoals je in de lokale boekhandel ook altijd stuit op een leuk, want onverwacht, boek van een schrijver waarvan je al weer bijna vergeten was dat je die een half jaar geleden bij DWDD met interesse had aangehoord. Nog sterker: het hele concept van de ramsj-winkelketen Action is hier op gebaseerd.

De NGR-bezoeker die alleen maar op zoek is naar de juiste URL voor de WMS of WFS van een dataset waarvan hij absoluut zeker weet dat de one-and-only te gebruiken dataset is heeft niets met serendipiteit. Maar de ruimtelijk ontwerper of beleidsadviseur en nog meer de app- of webbouwer die rond een thema wat geodata bij elkaar wil harken wordt in haar creatieve proces enorm geholpen als de zoekfunctie van het NGR niet recht op zijn doel af gaat, maar ook wat ruimte laat om een dataset te ontdekken die buiten de gebaande paden ligt.
Ik ben benieuwd wat dit vraagt van de user interface, de search engine en van de metadata in het NGR .Maar het lijkt me geweldig als we dit in NGR 3.0 kunnen fietsen!